بر اساس گزارش منتشرشده در برنامه‌ی علمی Humanity Unshackled و برگرفته از کتاب RAFT 2035، پانزده سال، از ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۵، ممکن است پرتلاطم‌ترین دوره در تاریخ بشر باشد. در این بازه‌ی زمانی، چهار حوزه‌ی فناورانه‌ی در حال رشد نانوفناوری (Nanotech)، زیست‌فناوری (Biotech)، فناوری اطلاعات (Infotech) و فناوری شناختی (Cognotech) به‌طور هم‌زمان در حال ایجاد تحولی بنیادین در ساختارهای علمی، صنعتی و انسانی هستند. این چهار حوزه که به اختصار با عنوان NBIC شناخته می‌شوند، ترکیبی از فرصت‌های عظیم و تهدیدهای بالقوه را به همراه دارند.در اپیزود چهارم از مجموعه‌ی Humanity Unshackled، کارشناسان برنامه، «راستی بریج» و «دیوید وود»، به بررسی ابعاد گوناگون این چهار انقلاب فناورانه و تعامل میان آن‌ها پرداختند. این گفت‌وگو با بخشی از کتاب RAFT 2035 آغاز شد که به توصیف چشم‌انداز رادیکال این تحولات اختصاص دارد.مطابق با این گزارش، هر یک از چهار شاخه‌ی NBIC توانایی ایجاد دگرگونی‌های عمیق در حیات بشری را دارا هستند:• نانوفناوری می‌تواند مواد جدیدی با مقاومت و کارایی بالا تولید کند، فرآیندهای نوینی برای تولید و بازیافت ارائه دهد، روش‌های پیشرفته‌ای برای ذخیره و توزیع انرژی ایجاد کند، سخت‌افزارهای محاسباتی نوظهور بسازد و شبکه‌هایی از حسگرهای نظارتی فراگیر را توسعه دهد.• فناوری اطلاعات با بهره‌گیری از نسل‌های جدید هوش مصنوعی، توانایی گسترش و تقویت هوش و خلاقیت انسانی را دارد؛ اما هم‌زمان، می‌تواند منجر به حذف گسترده‌ی نیروی کار انسانی از بسیاری از مشاغل فکری و خدماتی شود.• زیست‌فناوری امکان تغییر و بازطراحی ساختار زیستی موجودات زنده از جمله انسان را فراهم می‌کند. این فناوری می‌تواند موجودات سنتتیک تازه‌ای خلق کند که از گونه‌های طبیعی کارآمدتر باشند و متابولیسم انسانی را به‌شیوه‌هایی اصلاح کند که فراتر از واکسیناسیون، آنتی‌بیوتیک یا پیوند عضو است.• فناوری شناختی با تمرکز بر مغز و ذهن انسان، زمینه‌ی تغییرات بنیادین در شخصیت، ادراک و آگاهی را فراهم می‌سازد. این فناوری قادر است در مدت‌زمانی کوتاه تغییراتی در ذهن ایجاد کند که پیش‌تر تنها با سال‌ها تمرین در مدیتیشن یا روان‌درمانی ممکن بود؛ با این حال، خطرات جدی در زمینه‌ی کنترل ذهن و دست‌کاری هویت فردی نیز به‌همراه دارد.هم‌گرایی چهار فناوری NBIC نه‌تنها می‌تواند جهشی بی‌سابقه در توانمندی‌های بشر ایجاد کند، بلکه مستلزم توجه دقیق به جنبه‌های اخلاقی، اجتماعی و زیست‌ محیطی آن نیز هست. آینده‌ی بشر، بیش از هر زمان دیگر، در گرو نحوه‌ی هدایت آگاهانه‌ی این انقلاب فناورانه خواهد بود.

تهیه کننده: دکتر سارا تکلوگروه نانوفناوری پزشکی دانشکده علوم و فن آوری های نوین پزشکی