شرکت Isomorphic Labs، زیرمجموعه‌ای از Google DeepMind، اخیراً اعلام کرده است که در آستانه ورود به مرحله آزمایش‌های انسانی برای داروهایی است که با کمک هوش مصنوعی طراحی شده‌اند. این شرکت که در سال ۲۰۲۱ بر پایه دستاوردهای چشمگیر پروژه‌ی معروف AlphaFold تأسیس شد، اکنون تلاش می‌کند با بهره‌گیری از قدرت مدل‌های یادگیری ماشین و زیست‌شناسی محاسباتی، فرآیند پیچیده و زمان‌بر کشف دارو را دگرگون کند. AlphaFold توانست ساختار پروتئین‌ها را با دقتی بی‌سابقه پیش‌بینی کند و همین موفقیت نقطه آغاز رویکردی شد که امروز به طراحی داروهای جدید برای بیماری‌های دشوار، به‌ویژه سرطان، منجر شده است.

به گفته مدیران این شرکت، هدف اصلی توسعه یک «موتور طراحی دارو» است که بتواند با سرعت، دقت و هزینه‌ای بسیار کمتر از روش‌های سنتی، درمان‌های نوین را پیشنهاد کند. Isomorphic Labs تاکنون همکاری‌هایی گسترده با شرکت‌های داروسازی بزرگ مانند Novartis و Eli Lilly آغاز کرده و پس از معرفی نسخه سوم AlphaFold توانسته بیش از ۶۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند. این منابع، امکان گسترش فعالیت‌ها و راه‌اندازی دفاتر جدید در مراکز علمی و دارویی جهان از جمله کمبریج ماساچوست را فراهم کرده است تا بستر لازم برای مطالعات بالینی و انطباق با مقررات دارویی آماده شود.

گزارش‌ها نشان می‌دهد این شرکت هم‌اکنون در حال آماده‌سازی برای آغاز آزمایش‌های بالینی انسانی داروهای ضدسرطان است و با استخدام متخصصان بالینی و پزشکی، تلاش دارد مسیر دشوار انتقال از پیش‌بینی‌های محاسباتی به اثبات کارایی و ایمنی در بدن انسان را هموار کند. هرچند چالش‌هایی همچون ارزیابی دقیق سمیت، نحوه جذب و متابولیسم دارو همچنان باقی است، اما در صورت موفقیت، این رویکرد می‌تواند نقطه عطفی در صنعت داروسازی محسوب شود. آینده‌ای که مدیران Isomorphic Labs ترسیم می‌کنند، جهانی است که شاید روزی بتوان تنها با یک کلیک، دارویی جدید برای هر بیماری طراحی کرد؛ چشم‌اندازی که اگر به واقعیت تبدیل شود، پزشکی و درمان را به شکلی بنیادین متحول خواهد ساخت.

تهیه کننده : سمانه هاشمی دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی پزشکی دانشکده علوم و فن آوری های نوین پزشکی