دانشمندان کشف کرده اند که می توانند با تحریک بی ضرر بخش هایی از مغز با الکتریسیته، حافظه افراد را برای حداقل یک ماه تقویت کنند.

به دلیل پیر شدن سریع جمعیت، جهان با چالش های زیادی مواجه است. تغییر در سن جمعیت با هزینه های شخصی، اجتماعی، بهداشتی و اقتصادی قابل توجهی همراه است. یک عامل حیاتی که در هزینه‌های ناشی از پیری نقش دارد، اختلال در سیستم‌های حافظه برای فعالیت‌های زندگی روزمره، مانند تصمیم‌گیری مالی یا درک زبان است. گزارش‌های جدید حاکی از افزایش احتمال چنین آسیب‌هایی به دلیل همه‌گیری مداوم بیماری کروناویروس است. علاوه بر این، تنوع قابل توجهی در کاهش حافظه در بین افراد در طول پیری وجود دارد.

پیشرفت جدید در علوم اعصاب، مدارها و شبکه‌های مغزی را شناسایی کرده است که بر ظرفیت‌های شناختی موثر هستند، و مطالعات نشان داده‌اند که فعالیت ریتمیک مدارهای شناختی ممکن است برای هماهنگی پردازش اطلاعات مهم باشد. آنچه در حال حاضر مورد نیاز است، فن آوری های عصبی می باشد که برای تقویت غیرتهاجمی و تحریک فعالیت ریتمیک مدارهای عصبی کاربرد دارد.

نتایج پژوهشی که در مجله Nature Neuroscience در سال 2022 بچاپ رسید نشان داد که به کمک تحریک فراججمه ای مغز میتوان تا 1 ماه عملکرد حافظه افراد را بهبود بخشید، در این مطالعه داوطلبان در ارزیابی حفظ کلمات، که هم حافظه «کاری» فوری و هم حافظه بلندمدت آنها را آزمایش می‌کرد، عملکرد بهتری نشان دادند.

معنای دقیق این نتایج برای زندگی روزمره هنوز مشخص نیست. اما ایده ها از کمک به افراد مسن برای مقابله با کاهش حافظه گرفته تا درمان بیماری و کمک به آمادگی برای امتحان متغیر است.

تحریک فراجمجمه ای مغز یک روش تحریک مغز است که جریان الکتریکی ضعیفی در حدود چند میلی آمپر را به پوست سر و سپس بافت مغز منتقل می کند. این روش، قلمرو کاملاً جدیدی از گزینه‌های درمانی بالقوه را در اختیار قرار می دهد.

در این مطالعه داوطلبان 65 تا 88 ساله به مدت چهار روز متوالی روزانه 20 دقیقه تحت تحریک جریان متناوب درناحیه کورتکس پریتال با فرکانس پایین و تحریک در ناحیه پری فرونتال چپ قرار گرفتند. در طول مطالعه، آنها باید فهرستی از کلمات را حفظ می کردند که یک ماه بعد دوباره از آنها خواسته شد که آنها را به خاطر بیاورند. افرادی که عملکرد شناختی پایه پایین تری داشتند، بهبود حافظه بزرگتر و پایدارتری را یک ماه پس از تحریک مغز تجربه کردند.

نتایج این مطالعه نشان داد آن دسته از داوطلبانی که در ابتدای آزمایش عملکرد ضعیفی داشتند و با تست های حافظه دست و پنجه نرم می‌کردند، آن‌هایی بودند که حافظه آنها بیشتر بهبود یافته بود.

یافته‌ها نشان می‌دهد که انعطاف‌پذیری مغز پیر می‌تواند به‌طور انتخابی و پایدار با استفاده از نورومدولاسیون تکراری مدارهای قشر خاص حافظه بهبود یابد.

پروتکل های مورد استفاده در مطالعه حاضر نشان می دهد که عملکرد حافظه را می توان به طور انتخابی حداقل به مدت 1 ماه پس از یک مداخله 4 روزه بهبود بخشید. این اثرات طولانی مدت ممکن است به دلیل تغییرات نوروپلاستیک پس از قفل شدن فاز ریتم های درونی مغز به کمک جریان متناوب ایجاد شود.

علاوه بر این مطالعه نشان داده شده است که تحریک مغز برای بهبود عملکردهای مغزی همچون پردازش اطلاعات در مغز, افزایش ظرفیت حافظه, توانمند سازی مهارت های گفتاری و محاسباتی, بهبود حرکات، افزایش خلاقیت, ارتقا توجه و دقت و بهبود یادگیری موثر است. علاوه بر تاثیر این نوع تحریک مغز بر افراد سالم اخیرا علاقه فزاینده‌ای در میان محققان برای پیوند دادن علوم ورزشی با علوم اعصاب و استفاده از رویکردهای غیر دارویی مانند تحریک مغز به منظور بهبود عملکرد ورزشی در این زمینه وجود داشته‌است.

نویسنده: دکتر علی محمد کمالی