پیشینه:

نوروساینس یا علوم اعصاب، به مطالعه سیستم عصبی می پردازد و درک ما را از افکار، هیجانات و رفتار انسان ارتقاء می بخشد. انجمن نوروساینس در سال 1969بنیان نهاده شد اما مطالعه مغز به زمان مصر باستان و ایران قدیم بر می گردد.

نوروساینس عرصه علمی ادغام یافته است که حوزه های مختلف پایه مانند بیولوژی، شیمی، فیزیک، فلسفه، مهندسی، انفورماتیک و علوم بالینی را دربر می گیرد. نوروساینس از وسایل مختلف برای بررسی مولکولها، سلولها و شبکه های عصبی استفاده می نمایدکه حاصل آن دستیابی به نحوه تشکیل و عملکرد طبیعی سیستم عصبی و شناخت اختلالاتی است که درشرایط پاتولوژیک ایجاد می شود.

در این رشته دانش آموختگان پس از آشنایی با روش ها و فنون تدریس و تحقیق در زمینه علوم اعصاب، با درک ویژگی عملکردی سلول و شبکه های عصبی در انسان و مدل های آزمایشگاهی و با بهره گیری از روش های نوین به آموزش و تحقیق می پردازند و از این رهگذر، زمینه را برای فراگیری بهتر علوم پزشکی فراهم ساخته و در راستای تامین و ارتقای سلامت جامعه سهیم می شوند.

با توجه به ماهیت چند بعدی علوم اعصاب و در راستای گام برداشتن در حوزه علوم و فناوریهای نوین پزشکی ناگزیر از ایجاد گرایش های تخصصی در این رشته می باشیم. بصورتیکه دانش آموختگان این رشته در یکی از گرایشات علوم اعصاب از جمله سلولی و مولکولی، علوم رفتاری و شناختی، آمارشی Computational و بالینی فعالیت نموده یا ادامه تحصیل دهند.

چشم انداز:

تبدیل شدن به قطب آموزش، پژوهش و ارایه خدمات علوم اعصاب، سلامت مغز و کارآیی عصب شناختی در جنوب ایران

بر پایه بالا ترین استاندارد آموزشی-پژوهشی و کارکرد پایدار و مبتنی بر شواهد طی 5 سال پیش رو

رسالت:

تربیت متخصصین و پژوهشگران تراز اول در زمینه مطالعات مغز، شناخت و رفتار و تامین و پایش زیر ساخت ارایه خدمات سلامت مغز در چاچوب اهداف دانشگاه نسل سوم

ارزش ها:

مغز توانمند:

ت: تلاش برای ارتقای آموزش و ترویج فرهنگ سلامت مغز

و: ویژگی های کیفی بالا در آموزش، پژوهش و خدمات سلامت مغز و شناخت

ا: ارزیابی های جامع عصب شناختی

ن: نسل نوین تکنولوژی های عصبی با حداکثر ایمنی

م: متناسب بودن و در دسترس بودن زیرساخت پژوهشی و خدمات

ن: نهادینگی فرهنگ سازمانی، کارآفرینی برای دانش آموختگان رشته

د: درک نیاز های دانشجویان، پژوهشگران و مخاطبین علوم اعصاب و علوم شناختی

تعداد دانشجویان دکتری گروه تا بهمن 98: 18 نفر

تعداد اعضای هیات علمی پیوسته: 2

تعداد اعضای هیات علمی وابسته: 10

نیاز به اعضای جدید هیات علمی پیوسته: 2

آزمایشگاه مستقل: 2

کارشناس: 1

عضو متخصص غیر هیات علمی ( ظریب کا): 1

درخواست راه اندازی رشته: 1-کارشناسی ارشد روانشناسی شناختی

گروه علوم اعصابِ دانشکده علوم و فناوری های نوین پزشکی در راستای آموزش و ترویج پژوهش در زمینه علوم اعصاب پایه و بالینی با استفاده از فناوری مربوطه به منظور ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به دانشجویان علوم اعصاب دانشکده و پژوهشگران این حوزه از علوم و فناوری های نوین فعالیت میکند.

- زمینه ها و چشم انداز فعالیت

· توسعه دانش ساختاری ، عملکردی، مولکولی و الکتریکی مغز در میان دانشجویان، پژوهشگران و علاقمندان به حوزه علوم اعصاب

· ایجاد شبکه تعاملی مجازی برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهشی در گروه علوم اعصابِ دانشکده علوم نوین با مشارکت مراکز داخلی و بین المللی

· همکاری با متخصصین با هدف به کارگیری شاخص های کمی به دست آمده به عنوان ابزاری در قضاوت های بالینی

· پژوهش در زمینه توانمند سازی عصب-شناختی در افراد با مشاغل حساس

· طراحی آزمایش برای مشاوره های حرفه ای و مدیریت استعداد

· طراحی آزمون غربالگری شناختی برای اختلالات یادگیری

· تولید ابزار ، نرم افزار ها ودستگاه های ارزیابی عصبی شناختی در نمونه های بالینی (با تاکید بر بهبود حافظه، توجه، کارکرد های اجرایی و تصمیم گیری در بیماران مبتلا به زوال عقل، حوادث عروقی، تومور ها و آسیب های مغزی ، صرع، MS، اختلالات نافذ رشد و اعتیاد)

· تولید ابزار مداخله شناختی به زبان فارسی در نمونه های بالینی (توانبخشی شناختی و درمان رفتاری شناختی)

· ارزیابی شاخص ها، طراحی و تدوین پروتکل مداخله در اختلال عصبی و شناختی،

· ارزیابی تفاوت های شناختی و خرده مقیاس های شناختی- فرهنگی

· ارزیابی جنبه های شناختی در ارزش های اخلاقی و بینِ فرهنگی مرتبط

- ظرفیت های پژوهشی

1. مطالعات پایه و ترجمانی در حوزه علوم اعصاب سلولی مولکولی، علوم اعصاب باز ساختی- سلول های بنیادی، نورو فیزیولوژی، نوروفارماکولوژی، نورومورفولوژی و استریولوژی، نوروژنتیک، نورولوژی شناختی، اختلالات خواب، علوم اعصاب سیستمی، علوم اعصاب محاسباتی، علوم اعصاب شناختی، علوم اعصاب بالینی

2. پژوهش های مبتنی بر ارزیابی عصبی- شناختی- رفتاری فردی ( حافظه، یادگیری، توجه، زبان، کارکردهای اجرایی و زمان واکنش) با ابزارهای رفتاری ، کاغذی- مدادی و کامپیوتری

3. پژوهش های مبتنی بر نتایج ارزیابی های عصبی- شناختی و برنامه ریزی بازتوانی یا اصلاح عصبی- شناختی

4. پژوهش های مبتنی بر بازتوانی یا اصلاح عصبی- شناختی فردی با ابزارهای رفتاری، کاغذی- مدادی، الکترو مکانیکال، سخت افزاری یا کامپیوتری در آسیب ها و اختلالات عصبی- شناختی- رفتاری

5. پژوهش های مبتنی برتوانمند سازی شناختی مبنتی بر شواهد (Evidence-Based Cognitive Empowerment) در افراد واجد شرایط شغلی خاص

6. پژوهش های مبتنی بر بازتوانی یا اصلاح عصبی- شناختی گروهی

7. ارائه آموزش پیرامون بازتوانی یا اصلاح عصبی-شناختی به خانواده های بیماران

8. پژوهش های مبتنی برتحریک الکتریکی فراجمجمه ای tDCS, tACS ، TRNS و TPCS در ناکارامدی های عصبی- شناختی

9. پژوهش های مبتنی برالکتروانسفالوگرافی کمی 16و 32 کاناله و تفسیر تحلیلی داده ها

10. طراحی پژوهش و به کارگیری روش های کمی در ارزیابی عصب-شناختی مرتبط با خواب و تشخیص و درمان اختلالات مربوطه

11. پژوهش های مبتنی بر بازسازی و ارائه دادگان سیگنال عملکردی ERP (Event-Related Potentials), QEEG, sEMG در تعامل با ارزیابی شناختی: ثبت ، طراحی و ارائه آزمون های عملکردی در حین ثبت سیگنال، پردازش دیتای سیگنال، آنالیز دیتای سیگنال، تهیه سیگنال و خروجی نهایی، اعتبار سنجی کیفی و کمی سیگنال در زمان ثبت ، تفسیر عصب-شناختی در زمان ثبت سیگنال و آنالیز آنها، تهیه گزارش تحلیلی، لوکالیزاسیون و لترالیزاسیون نواحی فعالیت، تحلیل نتایج ارزیابی عملکردی از نظر اعتبار سنجی کمی و کیفی هنگام طراحی آزمون و تفسیر پس از ثبت سیگنال.

12. پژوهش های مبتنی بر نوروتکنولوژی در سنجش و بازتوانی اختلالات شناختی و تنظیمات هیجانی (CER) در نا کارامدی های عصبی- شناختی

13.

- کارآفرینی، خدمات علوم اعصاب/شناختی و تامین زیرساخت دانشگاه نسل سوم

خوشبختانه در سالهای اخیر به همت اساتید گروه علوم اعصاب در کنار واحدهای تئوری به دانشجویان دکتری علوم اعصاب راهکارهای آموزشی جهت ایجاد انگیزه در دانشجویان و در نتیجه ارتقای عملکرد فارغ التحصیلان این رشته در زمینه کارآفرینی ارائه شده است. تلاش بر این است که فارغ التحصیلان مهارت های لازم برای کارآفرینی را کسب نمایند چرا که یادگیری بر مبنای مهارت از استراتژی های لازم برای این امر محسوب می شود.

در این راستا اقدامات زیر در گروه علوم اعصاب دانشکده علوم و فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده و پیشبرد دستاورد های این مسیر در دستور کار گروه قرار دارد:

1. تاسیس موسسات و هسته های فن آور و فعال در زمینه علوم اعصاب و علوم شناختی ، راهکاری مناسب برای جذب فارغ اتحصیلان این رشته است. تاسیس موسسه توانبخشی عصب شناختی و سلامت مغز دانا به همت جمعی از اعضای هیات علمی گروه، اعضای هیات رئیسه انجمن علوم اعصاب شاخه فارس و پژوهشگران فعال علوم اعصاب از اقدامات مهم گروه علوم اعصاب دانشکده علوم و فناوری های نوین پزشکی در ایفای نقش خود در گذار به سمت دانشگاه نسل سوم بوده است.

2. ارایه محصولات، پروتوکل های راهبردی، کسب دانش، تجربه و استفاده از به روزترین ابزارهای علوم اعصاب جهت ارائه خدمات سلامت محور در حوزه مغز و شناخت، علوم اعصاب سلولی مولکولی ( رژنراتیو نورومدیسین) و اموزش و پژوهش در بستری دانش بنیان از اهداف و اقدامات مهم گروه علوم اعصاب دانشکده علوم و فناوری های نوین پزشکی در ایفای نقش خود در گذار به سمت دانشگاه نسل سوم بوده است.

3. تربیت پژوهشگران فعال در زمینه های مختلف پژوهشی علوم اعصاب، بکارگیری دانشجویان و متخصصان علاقمند در فرآیند ارزیابی جامع مغزی-شناختی (BrainCheck®)، ایجاد تیم های بین رشته متشکل از افراد متخصص و توانمند از رشته های مهندسی، فیزیک و علوم اعصاب جهت پیشبرد مدل های جدید تحقیقاتی، رسالت مهم گروه علوم اعصاب در سالهای اخیر در حوزه کارآفرینی بوده و خواهد بود.